Wijn als bestemming

Onder de dure aarde van Toscane ligt sinds enkele jaren een ondergrondse stad van wijn verstopt. Het indrukwekkende complex is eigendom van de familie Antinori en omvat onder meer een museum, een bibliotheek, een lunchrestaurant, een winkel en een opslagruimte voor 2000 vaten die er gekoeld rusten.

Marchesi Antinori is een bestemming op zich. Vlak bij het slaperige dorpje Bargino (ten zuiden van Firenze) realiseerde vader Antinori een halve stunt. De wijnmaker droomde, naar analogie met andere toonaangevende wijnregio’s, van een futuristische wijnfabriek, vergroeid met de roemrijke heuvels van Chianti. Tien jaar na de eerste plannen en na 110 miljoen euro gespendeerd te hebben (twee keer het beoogde budget), pakte de familie uit met dit monumentale project, waar men zeven jaar aan bouwde. Het masterplan was dan ook spectaculair, gelardeerd met een vleugje James Bond zelfs. “Roots zijn belangrijk maar ze mogen geen rem zijn op de innovatie”, sprak de pater familias ooit. In de familiale heuvels werden met chirurgische precisie diepe inkepingen gegraven. Daarin werd door architect Mario Casamonti een gebouwencomplex van 60.000 vierkante meter aangelegd. Dat werd opnieuw bedekt en heraangeplant met jonge ranken. Het resultaat is dat de meeste passanten die hier voorbijrazen alleen een idyllisch wijnlandschap opmerken, zonder te beseffen dat er ondergronds immense bedrijvigheid gonst. Een ware stad van wijn en zoals de architect zegt: “onlosmakelijk verstrengeld met de natuur en de terroir.”

Een familiaal geschenk

“We hebben 600 jaar gewacht om het publiek iets te geven”, merkt dochter Allegra op. “Dus mocht het niveau hebben.” De geschiedenis van de illustere familie Antinori mag inderdaad samengevat worden als discreet. Alhoewel het bedrijf tegenwoordig zo’n 20 miljoen flessen produceert die zeker niet in het duurdere gamma te zoeken zijn, hebben ze nooit een open deur-politiek gevoerd. Bij Antinori kwam je alleen op invitatie. Maar de 26ste generatie met de 47-jarige Allegra als creatieve roerganger heeft het schip van koers doen veranderen. Samen met zussen Albiera en Alessia gaven ze Antinori een nieuw gezicht. De voorbije jaren verwierf de familie twaalf restaurants en de nieuwe Marchesi is uiteraard het vlaggenschip van de nieuwe wind. De architect mikte duidelijk op een wow-gevoel. De bovenste verdieping herbergt een museum, een bibliotheek, een restaurant en een auditorium, 7000 vierkante meter kantoorruimte en een wijnbar-winkel. Hier zijn alle wanden opgetrokken uit glazen panelen zodat natuurlijk daglicht vanuit de glooiende heuvels tot diep in het pand kan schijnen. Maar wanneer de zware houten binnendeuren geopend worden, stap je de productieafdeling binnen. Deze kathedraal van koelte en ruimte is integraal bekleed met de ideale isolatie, terracotta -speciaal gebakken voor dit project trouwens. De capaciteit van de kathedraal bedraagt vijf miljoen flessen.

Nog dieper situeert zich de fermentatieruimte vol glanzend roestvrij staal. En nog dieper zit een ondergrondse parking van twee etages. Het geheel wordt verbonden met een stel schaarsverlichte gangen die perfect kunnen dienen als het nieuwe MI6-hoofdkwartier voor de volgende Bond-film. Een reusachtige ijzeren wenteltrap verbindt alle etages en steekt als symbolische kurkentrekker door de aardlagen en verdiepingen heen. Pater familias Piero, ondertussen in Italië geëerd met de titel van markies, liet niet minder dan 3,5 miljoen kilo staal aanrukken en 400.000 kubieke meter grond afgraven voor dit meesterwerk. De familie is dan ook een van de grootste wijnproducenten in Italië. Het mocht iets meer zijn, al noemde Piero het plan, op momenten waarbij alles misliep, krankzinnig. “Anderzijds spreekt hij nu soms over z’n kerk”, lacht Allegra. “Want wijn is het bloed van Christus.”

Praktisch:

Marchesi Antinori is geopend voor het grote publiek. Voor een tour door deze cantina maak je best online een reservatie. De wandeling duurt anderhalf uur. De drie glazen die je onder begeleiding achteraf proeft, zijn in de prijs inbegrepen. Voor een update van de seizoensgebonden openingsuren raadpleeg je best de website.